Primer informacije

Tekstualni sadržaj stoji ovde. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed leo tortor, interdum non nulla quis, finibus elementum ante. Duis elementum volutpat elementum. Morbi porta mattis ex et convallis. Nam sed viverra elit. Etiam tempor finibus enim, ut pellentesque elit eleifend sed. Mauris vestibulum vestibulum leo in molestie.

3D rekonstrukcija Viminacijumskog amfiteatra

Arena

Arena se nalazu u središnjem delu amfiteatra i odvojena je od preostalog dela građevine visokim zidom. Ovde su održavane igre, a sam prostor je bio je pokriven peskom ili sitnim šljunkom. U nekim amfiteatrima ispod arene se prostiru podzemne prostorije i hodnici (hypogeum).

Kapija života

Amfiteatre karakterišu monumentalni ulazi, koji se nalaze na krajevima duže ose objekta i povezuju arenu i spoljašnji prostor. Glavni ulazi u zidani amfiteatar bili su flankirani prostorijama manjih dimenzija. Ulaze su koristili učesnici spektakla i osobe, koje su bile uključene u održavanje igara.

Uslužni prolazi

U okviru zida arene nalazilo se više manjih uslužnih prolaza (porta postica) koji povezuju manje prostorije sa borilištem i nalaze se iza zida arene i ispod tribina. Obično su predstavljale tamnice ili kaveze za životinje (carceres), ali su mogle da se koriste i tokom spektakla kao odaje za pomoćno osoblje, ili su predstavljale manja svetilišta. 

Tribine

Tribine (cavea) su bile napravljene od drveta. Bile su namenjene gledaocima i čine ih paralelni, stepenasto raspoređeni redovi sedišta, koji su se uzdizali oko arene. Tribine su bile podeljene na određene nivoe (maenianum) i sektore (cuneus).

Drenažni sistem

U okviru oba objekta otkriveni su delovi drenažnog sistema, koji je predstavljao veoma važan deo svakog amfiteatra i čija je uloga bila da sakuplja i odvodi atmosferske vode izvan same građevine. Kolektori i odvodni kanal prostirali su se ispod arene i tribina.

Okolina amfiteatra

Oko amfiteatra istraženo je više objekata, koji su korišćeni za potrebe igara, od čega nekoliko svetilišta. Za potrebe igara, u nekim mestima, pored amfiteatara postojali su prostor za čuvanje životinja (vivarium) i objekat za odlaganje leševa (spoliarium), a gradile su se i škole za gladijatore (ludus). 

Kamila

Na prostoru arene pronađeni su ostaci kamile, koja se datuje u vreme kada amfiteatar više nije bio korišćen za spektakle. Skelet kamile predstavlja jedinstven nalaz u evropskim provincijama Rimskog carstva. 

Gradski bedemi

Severozapadno i jugoistočno od amfiteatra istraženi su gradski bedemi. Prilikom iskopavanja istočnog bedema otkrivene su gradska kapija i ulica.

Zid arene

Zid arene štitio je publiku od dešavanja u areni. Zid arene viminacijumskog amfiteatra od kamena i drveta bio je ukrašen slikanom dekoracijom, koja podrazumeva razapeta krzna leoparda i tigra. Ovakva dekoracija do sada nije zabeležena u drugim amfiteatrima.

Mamut Vika

Mamut Vika pripada izuzetno retkim vrstama i među najstarijim je na svetu.  Ovaj mamut ima poseban značaj jer je skelet mamuta ostao u potpuno anatomskom položaju. U periodu miocena na ovim prostorima klima je bila topla, sa mnogo toplofilne vegetacije koja će kasnije nestati nailaskom hladnih klimatskih ciklusa u ledenom dobu pleistocena.

Kapija smrti

Razlikuju se kapija života (porta sanavivaria), koja je korišćena za ulaz procesije na početku spektakla i za izlaz pobednika u borbama, odnosno, kapija smrti (porta libitinensis), koja se nalazila na suprotnoj strani i korišćena je za iznošenje tela ubijenih ili smrtno ranjenih gladijatora, osuđenika i životinja.

Trajan Decije (Gaj Mesije Kvint Trajan Decije)

Trajan Decije je prvi rimski Imperator sa prostora današnje Srbije. Rođen je oko 190. godine nove ere u mestu zvanom Budalia (današnji Martinci ili Kuzmin, blizu Sremske Mitrovice - Sirmium). Vojska ga je postavila za cara 249. godine, a poginuo je u sukobu sa Gotima, zajedno sa starijim sinom Herenijem Etruskom, 251. godine u Bugarskoj.

Hostilijan (Gaj Valens Hostilijan Mesije Kvint Avgust)

Hostilijan je mlađi sin Trajana Decija, rođen oko 235. godine nove ere, verovatno u Sremskoj Mitrovici (Sirmium). Nakon očeve i bratove smrti dobija titulu cara 251. godine. Novembra iste godine, umire verovatno od kuge u Viminacijumu (današnji Kostolac).

Klaudije II Gotski (Marko Aurelije Valerije Klaudije Avgust)

Klaudije II Gotski je rođen blizu Niša 240. godine nove ere. Vojska ga je izabrala za cara 268. godine. Čuvenom bitkom kod Niša, porazio je Gote i dobio titulu Gotski. Umro je od kuge 270. godine u Sirmijumu.

Aurelijan (Lucije Domicije)

Aurelijan je rođen blizu Sremske Mitrovice (Sirmium) 214. godine nove ere. Car Klaudije II Gotski ga je na samrti imenovao za cara 270. godine, što su podržale i dunavske legije. Bio je  uspešan strateg i ratnik, kao i reformator civilnog, vojnog i monetarnog sistema. U pohodu na Persiju, 275. godine, ubijen je u zaveri Pretorijanaca, između Bizanta i Perinta.

Prob (Marko Aurelije Prob Avgust)

Prob je rođen 232. godine nove ere na seoskom imanju blizu Sremske Mitrovice (Sirmium). Imenovan je za cara 276. godine nove ere nakon pobede u građanskom ratu. Nosio je titulu „pobednika nad svim varvarskim plemenima“. Prvi je dozvolio sadnju vinove loze van granica Italije. Razdraženi legionari su se  282. godine pobunili protiv njega i ubili. Kasnije su se pokajali i sahranili ga sa svim carskim počastima.

Maksimijan (Marko Aurelije Valerije Maksimijan Herkulije Avgust)

Maksimijan je rođen oko 250. godine nove ere u blizini Sremske Mitrovice (Sirmium). Vladao je zajedno sa Dioklecijanom od 285. do 305. godine, kada su zajedno abdicirali. Opisivan je kao neobrazovan, brutalan i nemaran vladar. Nakon povlačenja sa vlasti, učestvuje u zaveri protiv Flavija Severa kako bi ponovo postao car, ali je 310. godine ubijen u Marseju i sam kao žrtva zavere.

Galerije (Gaj Galerije Valerije Maksimijan Avgust)

Galerije je rođen u blizini Zaječara (Gamzigrad) oko 260. godine nove ere. U svom rodnom mestu je podigao velelepnu palatu za sebe i svoju majku Romulu. Palata je poznata pod imenom Feliks Romulijana. Postaje car nakon osnivanja tetrarhije 305. godine. Umire u Sofiji 311. godine, posle duge i teške bolesti. Mauzoleji Galerija i njegove majke Romule su otkriveni na brdu Magura kod Gamzigrada.

Konstancije I Hlor (Gaj Flavije Valerije Konstancije)

Konstancije I je rođen najverovatnije u Nišu 250. godine nove ere. Tokom tetrarhije , bio je cezar imperatora Maksimijana Herkulija, dok je 305. godine proglašen za cara, ali se iznenada razboleo i umro 306. godine u današnjem Jorku (Britanija). Nadimak Hlor, odnosno bledunjavi,  je dobio zbog nežnog i lošeg zdravlja.

Flavije Sever II (Flavije Valerije Sever Avgust)

Flavije Sever je verovatno rođen u okolini Niša. Car Galerije ga je imenovao za cezara 305. godine nove ere, dok sledeće godine, 306., Maksimijan mu daje titulu Imperatora. U sukobu sa uzurpatorom Maksencijem, biva zarobljen i pogubljen 307. godine.

Licinije (Gaj Valerije Licijan Licinije)

Rođen je oko 265. godine nove ere negde na prostoru današnje Srbije. Preuzevši vlast od tetrarha Flavija Severa, postaje car 307. godine nove ere. Nakon pobede nad Maksiminom Dajom i porazom Maksencija od strane Konstantina I, Licinije deli vlast sa Konstantinom Velikim. Ubrzo dolazi do njihovog sukoba u kome je Licinije bio dva puta poražen. Krajem 324. ili početkom 325. godine umire u Solunu, gde je verovatno i sahranjen.

Maksimin Daja (Gaj Valerije Galerije Maksimin Daja Avgust)

Rođen je 270. godine nove ere u istočnoj Srbiji, mestu koje se danas zove Šarkamen. Najpre je bio Galerijev mlađi savladar, da bi 310. godine bio izabran za cara i upravljao je Malom Azijom. U sukobu sa Licinijem, izašao je kao gubitnik i umire u Kilikiji 313. godine.

Konstantin I Veliki (Flavije Valerije Aurelije Konstantin Avgust)

Konstantin Veliki je rođen u Nišu 272. ili 273. godine nove ere. Nakon pobede nad Maksencijem u Rimu kod Milvijskog mosta 312. godine, postaje car. Sa Licinijem je u Milanu 313. godine izdao Edikt o verskoj toleranciji, čime je hrišćanstvo postalo ravnopravna religija. Nakon dva građanska rata sa Licinijem, Konstantin je 324. godine izašao kao pobednik i jedini vladar Rimskog carstva. Osnivač je novog Rima, odnosno obnovitelj starog Bizanta koji dobija ime Konstantinopolj. Umire 337. godine blizu Nikomedije.

Konstancije II (Flavije Julije Konstancije Avgust)

Drugi sin Konstantina Velikog je rođen 317. godine u Sremskoj Mitrovici (Sirmium). Nakon očeve smrti, 337. godine, trojica braće, Konstantin II, Konstancije II i Konstans dele vlast. Konstanciju II je pripala vlast nad jednim delom Ilirika i nad istočnim provincijama. Bio je izuzetno obrazovan, vešt diplomata i obnovitelj očevog carstva. Umire od groznice u Kilikiji 361. godine.

Vetranio (Flavije Vetranio Avgust)

Rođen je na tlu Srbije, ali ne zna se tačno gde. Bio je niskog porekla, bez obrazovanja. Kada je Magnecije ubio Konstancija, Vetranio je preuzeo carski presto 350. godine u zapadnom delu Carstva. U trenucima previranja, Vetranio se iste godine povukao sa prestola, ustupajući je Konstanciju II. Ostatak života je proveo uživajući na imanju u Prusi.

Jovijan (Flavije Jovijan Avgust)

Jovijan je jedini imperator rođen u Beogradu (Singidunum) oko 330. godine. Kao zapovednik garde, nakon smrti cara Julijana u sukobima sa Persijancima, Jovijan postaje car 363. godine. U rimskim analima je zabeležen kao jedan od najgorih vladara na bojnom polju. Po povratku iz rata sa Persijancima, umire 364. godine u Galatiji pod sumljivim okolnostima.

Gracijan (Flavije Gracijan Avgust)

Gracijan je rođen u Sremskoj Mitrovici (Sirmium) 358. ili 359. godine. Bio je jedan od najobrazovanijih vladara kasne antike. Njegov otac, car Valentinijan ga je još kao dete proglasio za avgusta. Prvi period njegove vladavine od 367. do 379. godine karakteriše se kao uspešan, dok je drugi od 379. do 383. godine bio neuspešan, podvrgnut ličnim zadovoljstvima. Bežeći pred uzurpatorom Magnusom Maksimom, biva ubijen u zasedi u okolini Liona 383. godine.

Konstancije III (Flavije Konstancije Avgust)

Konstancije III je rođen u Nišu. Bio je uspešan  i cenjen vojnik, odan caru Honoriju. Kada je 421. godine postao car, iznenada se razboleo i iste godine umro. Bio je poznatiji kao vojskovođa nego kao imperator. Oženio je Galu Placidiju, sestru cara Honorija, koja je bila najmoćnija žena tog perioda. Sa njom je imao sina, budućeg cara Valentinijana III.

Justinijan I (Flavije Petrus Sabacije Justinijan)

Justinijan I je rođen 483. godine kod Lebana, gde je danas ranovizantijski lokalitet Caričin grad (Justinijana Prima). Kao savladar sa Justinom vlada od 518. godine, da bi nakon njegove smrti, samostalno preuzeo presto 527. godine. Težio je da obnovi staru slavu carstva u čemu je delom i uspeo. Poznat je kao obnovitelj, graditelj i kodifikator rimskog prava. Bio je oženjen caricom Teodorom koja je bila njegov glavni oslonac. Nakon njene smrti, car je izgubio svaki polet. Umro je u Konstantinopolju 565. godine.

Stepenice

Na kraćoj osi zidanog objekta postojale su svečane lože (tribunalia), gde su bili smešteni najistaknutiji članovi društva. Na tribine se ulazilo preko stepenica, koje su postavljene sa spoljašnje strane objekta ili su vodile ispod gledališta.